Vitamin A có tác dụng gì? Tác dụng của Vitamin A với cơ thể

Vitamin A là một dưỡng chất thiết yếu không thể thiếu đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về vai trò của vitamin A cũng như cách bổ sung vitamin A sao cho hiệu quả. Vậy vitamin A có tác dụng gì? Cần lưu ý gì khi bổ sung vitamin A? Hãy cùng Trang Ly Pharma tìm hiểu qua bài viết sau nhé.

Vitamin A là gì?

Vitamin A là một nhóm các hợp chất hòa tan trong chất béo, bao gồm retinol, retinal và retinyl este. Vitamin A có nhiều trong các loại thực phẩm như gan động vật, lòng đỏ trứng, rau cải xanh, cà rốt, bí đỏ,… Trong đó, vitamin A tồn tại dưới hai dạng chính:

• Retinol, retinal và retinyl este: Đây là những dạng hoạt động của vitamin A có trong các sản phẩm động vật như gan, dầu cá, trứng và các sản phẩm từ sữa.
• Carotenoid (tiền vitamin A): Đây là các sắc tố thực vật có thể chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể. Beta-carotene là carotenoid phổ biến nhất và có nhiều trong các loại rau củ quả màu vàng, cam, đỏ như cà rốt, khoai lang, bí đỏ và rau lá xanh đậm.

Cơ thể không thể tự tổng hợp vitamin A, vì vậy việc bổ sung vitamin A qua chế độ ăn uống hoặc thực phẩm chức năng là rất quan trọng.

Vitamin A có tác dụng gì đối với cơ thể?

Vitamin A đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể:

• Thị giác: Vitamin A cần thiết cho quá trình nhìn, đặc biệt là khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu. Retinal kết hợp với protein opsin trong võng mạc tạo thành rhodopsin, một sắc tố nhạy cảm với ánh sáng. Khi ánh sáng chiếu vào mắt, rhodopsin bị phân hủy, tạo ra tín hiệu điện truyền đến não, giúp chúng ta nhìn thấy. Thiếu vitamin A có thể gây ra các vấn đề về mắt như quáng gà, khô mắt, loét giác mạc, thậm chí mù lòa.
• Hệ miễn dịch: Vitamin A giúp tăng cường hệ miễn dịch bằng cách kích thích sản xuất và hoạt động của các tế bào bạch cầu, giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm. Thiếu vitamin A có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng.
• Tăng trưởng và phát triển tế bào: Vitamin A cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của các tế bào trong cơ thể, đặc biệt là các tế bào biểu mô như da, niêm mạc đường hô hấp, đường tiêu hóa. Vitamin A giúp duy trì sự toàn vẹn của các mô này, bảo vệ chúng khỏi các tác nhân gây hại. Thiếu vitamin A có thể gây ra các vấn đề về da như khô da, bong tróc da, tăng sừng hóa nang lông.
• Sinh sản: Vitamin A cần thiết cho quá trình sinh sản của cả nam và nữ. Ở nam giới, vitamin A cần thiết cho sự hình thành và phát triển của tinh trùng. Ở nữ giới, vitamin A cần thiết cho sự phát triển của trứng và sự hình thành nhau thai. Thiếu vitamin A có thể gây ra các vấn đề về sinh sản như vô sinh, sảy thai, dị tật thai nhi.
• Chống oxy hóa: Beta-carotene và các carotenoid khác có đặc tính chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do gây hại. Các gốc tự do có thể gây tổn thương tế bào, dẫn đến lão hóa và các bệnh mãn tính như ung thư, tim mạch, Alzheimer.

Liều lượng Vitamin A khuyến nghị hàng ngày

Liều khuyến nghị hàng ngày (RDA) của vitamin A thay đổi tùy theo độ tuổi, giới tính và tình trạng sinh lý. Dưới đây là RDA của vitamin A cho một số nhóm đối tượng:

• Trẻ sơ sinh 0-6 tháng: 400 mcg
• Trẻ sơ sinh 7-12 tháng: 500 mcg
• Trẻ em 1-3 tuổi: 300 mcg
• Trẻ em 4-8 tuổi: 400 mcg
• Trẻ em 9-13 tuổi: 600 mcg
• Nam giới từ 14 tuổi trở lên: 900 mcg
• Nữ giới từ 14 tuổi trở lên: 700 mcg
• Phụ nữ mang thai: 770 mcg
• Phụ nữ cho con bú: 1.300 mcg

Liều lượng này có thể được đáp ứng đầy đủ thông qua chế độ ăn uống hàng ngày. Tuy nhiên, đối với những người có nhu cầu vitamin A cao hơn như phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ em đang lớn,… có thể cần bổ sung vitamin A dưới dạng viên uống theo chỉ định của bác sĩ.

Lưu ý: Không được vượt quá giới hạn 10.000 IU (3.000 mcg) đối với người lớn để tránh nguy cơ ngộ độc vitamin A.

Tác dụng phụ khi sử dụng vitamin A quá liều

Vitamin A tan trong dầu nên có thể tích tụ trong cơ thể nếu sử dụng quá liều khuyến nghị trong thời gian dài. Uống quá nhiều vitamin A có thể dẫn đến các tác dụng phụ như:

• Rối loạn thị lực: Nhìn mờ, nhìn đôi, mất thị lực ban đêm
• Đau xương khớp: Đau nhức xương khớp, dễ gãy xương
• Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, chán ăn, tiêu chảy
• Rụng tóc, da khô, bong tróc
• Tổn thương gan: Gan to, vàng da, suy gan
• Đau đầu, chóng mặt, buồn ngủ
• Dị tật bẩm sinh ở thai nhi (nếu phụ nữ mang thai sử dụng quá liều vitamin A)

Trong trường hợp nặng, quá liều vitamin A có thể gây tử vong. Do đó, cần tuân thủ liều lượng khuyến cáo và không tự ý sử dụng vitamin A liều cao khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Nguồn thực phẩm giàu vitamin A

Nguồn thực phẩm giàu vitamin A:

• Gan động vật: Gan bò, gan gà, gan lợn,… là những nguồn cung cấp vitamin A dồi dào nhất.
• Dầu gan cá: Dầu gan cá tuyết, dầu gan cá thu,… là nguồn cung cấp vitamin A và vitamin D tuyệt vời.
• Các loại rau củ quả màu vàng, đỏ, cam: Cà rốt, khoai lang, bí đỏ, xoài, đu đủ, ớt chuông đỏ,… chứa nhiều beta-carotene, một tiền chất của vitamin A.
• Các loại rau lá xanh đậm: Bông cải xanh, rau bina, cải xoăn, rau muống,… cũng là nguồn cung cấp vitamin A tốt.
• Trứng: Lòng đỏ trứng chứa một lượng vitamin A đáng kể.
• Các loại cá béo: Cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi,… chứa nhiều vitamin A dưới dạng retinol.
• Các sản phẩm từ sữa: Sữa, phô mai, sữa chua,… cũng chứa một lượng vitamin A nhất định.

Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về vitamin A có tác dụng gì. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy để lại bình luận bên dưới nhé!